حتما همه شما نام آل کاپون را شنیده اید و این نام برای شما یاد آور فیلمهای گانگستری یا نماد قتل و کشتار و خون ریزی است.اما اشتباه نکنید!
آل کاپون کیست؟ آل کاپون در دهه ۱۹۲۰ بیش از آنکه نماد قتل و کشتار باشد ، نماد پولشویی ، اختلاس و قانون شکنی در آمریکا بود.
در آن دهه به دلیل فسادی که در دستگاههای دولتی ، نظامی و سیستم های مالی و اقتصادی کشور آمریکا وجود داشت ، افراد بسیاری مثل آل کاپون پدید آمدند که از راه قانون شکنی ، قاچاق ، اختلاس ، دادن رشوه و…. اقدام به پولشویی میکردند و یک شبه ره صد ساله میرفتند.
دولت آمریکا در آن زمان انقلابی در سیستم مالی ، بانکی و دولتی خود بوجود آورد و به دنبال پاکسازی دستگاههای خود از افراد فاسد افتاد و تقریبا یک دهه به طول انجامید تا توانست جامعه را از وجود افرادی مثل آل کاپون که با دور زدن قانون و جرائم سازمان یافته اقدام به پولشویی میکردند را پاکسازی کند.
اما جالب اینجاست که بعد از یک قرن اکنون در ایران ، سیستم ما گرفتار وجود افرادی شده که به اصطلاح یک شبه ره صد ساله میروند.
حتما شما هم بارها در جمع دوستانتان شنیده اید که از افراد میلیاردری در جامعه نام میبرند و میگویند فلانی تا دیروز نان شب نداشت بخورد یا فلانی تا دیروز یک شخص ساده مثل خودمان بود اما حالا یکمیلیاردر شده است!
فلافل فروشی را مثال میزنند که در مدت کوتاهی تبدیل به شهرامجزایری شد و یا دلال کوچک دلار و ارزی که یک شبه به دلال بزرگ نفتی تبدیل شد. و یا صاحب یک مبلمان فروشی در تهران که اکنون تبدیل به صاحب یک بانک و مجتمع تجاری بزرگ شده است!
این چگونه ممکن است؟ آری درست حدس زدید ؛ میشود گفت سیستم دولتی و مالی کشور ما بعد از یک قرن اکنون به حال روز سیستم دولتی آمریکا در ۱۰۰ سال پیش در آمده ، سیستمی که در آن وجود افراد فاسد زمینه ساز پدید آمدن آل کاپونهایی میشود که یک قرن پیش در آمریکا از بین رفته اند.
آل کاپونهایی که با دور زدن قانون و اختلاس پول کثیف را به پول تمیز یا ثروتی که در ظاهر از راههای مشروع و قانونی به دست آمده است، تبدیل می کنند.
عدم مصونیت نمایندگان کنگره و حمایت از مخبران فساد
دو اقدام بزرگ در ایالات متحده پس از اجرای قانون گسترده مبارزه با فساد یکی این بود که حتی نمایندگان کنگره و مقامات عالیرتبه هم هیچ مصونیتی ندارند ، در واقع حاکمیت قانون این اجازه را به بازرسـان و دستگاههای مبـارزه بـا فسـاد میدهد تا در صورت محرز شـدن فعالیتهای فسـادآمیز حتـی یـک نماینـده کنگـره، مصونیت پارلمانی او را نقض و دستور تعقیـب و پیگیـری و درنهایت اخـراج وی از کنگره را صادر کند.
و دیگری اصل سوتزنی و حمایت از مخبران فساد بود ،سوتزنی یا همان افشاگری افراد یا کارکنان در یک سازمان یا شرکت علیه فساد داخلی آن واحد از جمله مواردی است که در آمریکا از یک قرن پیش با تدوین قانونی بهنام قانون حفاظت از رسواکننده اجرا می کند. همین یک قانون ساده شاید از صدها سازمان عریض و طویل نظارتی برای سالمسازی محیط اداری و کسبوکار سودمندتر و موثرتر باشد. براساس این قانون، سوتزن یا افشاگر علاوهبر اینکه در پناه قانون است، دولت آمریکا موظف است درصدی از جریمهای را که از فرد فاسد میگیرد، به افشاگر بپردازد.
حال امیدواریم حرکتی که این روز ها برای مبارزه با فساد در کشورمان آغاز شده ، سر آغاز انقلابی باشد برای پاکسازی دستگاهها و جامعه کشورمان از وجود مفسدان ، دانه درشت ها و آل کاپونهایی که اکنون بعد از یک قرن در ایران پدید آمده اند.